تولی و تبری از دیدگاه امام رضا (علیه السلام)
امام‌رضا(علیه‌السلام) به مأمون عباسی نوشتند: «دوستی و محبت با دوستان خدا و نیز دشمنی با دشمنان خدا و بیزاری جستن از آنان و پیشوایانشان واجب است.»
حضرت رضا(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «دوستی کردن با امیرمؤمنان(علیه‌السلام) و تمام کسانی ضروری است که در راه پیامبرشان و گام زدند و چیزی از آموزه‌های وی را تغییر ندادند و چیزی دیگر به‌جای آن نیاوردند، همچون سلمان فارسی، ابوذر غفاری، مقداد بن اسود، عمار بن یاسر، حذیفه بن یمانی، ابوالهیثم بن تیهان، سهل بن حنیف، عباده بن صامت، ابوایوب انصاری، خزیمه بن ثابت ذوالشهادتین، ابوسعید خُدری و امثال ایشان که خدا از آنان خشنود باشد و رحمت خداوند نثارشان باد!»
امام‌رضا(علیه‌السلام) به مأمون نوشتند: «دوستی و هم‌بستگی با پیروان و هواداران و هم‌حزبان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) که به راهبری ایشان هدایت یافته‌اند و مسلک و مرام آل‌محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را دنبال می‌کنند که خداوند از همه‌شان خرسند باد، واجب است. »
همچنین امام‌رضا(علیه‌السلام) به مأمون نوشتند که بیزاری جستن از این افراد واجب است:
کسانی که در حق آل‌محمد(علیهم‌السلام) جفا کردند؛ همان‌هایی که به اخراج ایشان از شهر و دیار خویش همت گماشتند و ستم بر آنان را معمول داشتند و شیوۀ پیامبرشان را دگرگون کردند؛ اظهار بیزاری از پیمان‌شکنان و جورپیشگان و منحرفانی مفروض‌است که حجاب حرمت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را دریدند و بیعت امام خود را شکستند و آن زن را از خانه به در‌آوردند و با امیرمؤمنان(علیه‌السلام) به جنگ پرداختند و شیعیان متقی و پرهیزکار را که رحمت خدا بر آنان باد، کشتند؛
بیزاری جستن از کسی واجب است که نیکان را تبعید و آواره کرد و طردشدگان و ملعونان را پناه داد و اموال مسلمانان را در میان توانگران به گردش درآورد و بی‌خردانی چون معاویه و عمرو بن عاص را که هر دو نفرین شده رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) بودند، به کار گماشت؛
بیزاری از هواداران بنی‌امیه و کسانی که با امیرمؤمنان کارزار کردند و انصار و مهاجران و برجستگان و راستان سابق در اسلام را به شهادت رساندند؛
بیزاری از قدرت‌طلبان شورا و ابوموسی اشعری و هم‌پیمانانش واجب استِ. الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا أُولَئِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ وَ لِقَائِهِ فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلا نُقِیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَزْنًا؛ همان‌ها که سعی و تلاششان در زندگی دنیـا تبـاه شـده است و خود می‌پندارند که نیکوکارند. آنان‌اند که به آیات پروردگارشان (به ولایت امیرمؤمنان) و دیدار خدا کافر شدند، (او را بی‌قبول امامت علی ملاقات کردند)؛ پس کارهایشان تباه و بی‌اعتبار شد و ازاین‌رو در قیامت میزانی برای آنان برپا نخواهیم کرد. آنان سگان اهل دوزخ‌اند؛
اظهار نفرت و بیزاری از آن بت‌ها که پیشوایان گمراهی و راهبران جفاکاری‌اند، واجب است، از همۀ آنان از اولین و آخرینشان؛
بیزاری از کسانی بر شیعیان فرض است که به پی‌کنندگان ناقۀ صالح، آن نگون‌بخت‌ترین انسان‌ها، می‌مانستند و نیز از پیروان و حامیان ایشان.
منبع: کتاب چشمه حکمت رضوی اثر محمدباقر پورامینی
